FÈVES ASTERIX

GESCHIEDENIS VAN FÉVES

Kijk rond in de patisserieën en supermarkten in Frankrijk begin januari, en je kunt de speciale ‘Fête des Rois' (Driekoningen) taarten niet missen. In deze taarten of cakes is een klein beeldje van porcelein of keramiek meegebakken, en meestal zit er een kartonnen 'kroon' bij voor de Koning. Er wordt aangenomen dat het verbergen van een snuisterij in een cake of koek voortkomt uit het oude Romeinse festival van Saturnalia, waar degene die de snuisterij vond, 'Koning van het Feest' werd genoemd. Tijdens dit feest werd de slaaf die de snuisterij vond voor één dag meester over zijn eigen meester.

In Frankrijk kent men sinds de 14e eeuw de traditie van het serveren van een gevulde cake bekend als de 'Galette des Rois' (of de 'Gateau des Rois' in het zuiden van Frankrijk) op, of rond 6 januari (de eerste zondag van elk nieuwjaar). Tijdens de Franse revolutie werd de naam vervangen door ‘Gâteau de l'Egalité’ (gelijkheidstaart), omdat het woord ‘koning’ een beetje uit de mode was. In deze cake werd een Féve (tuinboon) meegebakken. De cake werd verdeeld in plakjes nadat deze in evenveel plakjes werd gesneden als er mensen aanwezig waren, plus 1 extra. Dit extra schijfje wordt het 'part du Bon Dieu' (stuk van God), het 'part de la Vierge' (het stuk van de Maagd Maria) of het 'part du pauvre' (stuk van de arme man) genoemd en werd aan de eerste arme persoon die binnenkwam geschonken. 

Degene die de Fève ontving, werd dan voor die dag tot koning of koningin gekroond en had de felbegeerde gelegenheid om de rest van de familie de baas te zijn die dag! Dezelfde persoon mocht ook iemand kiezen om voor deze dag zijn of haar koningin of koning te zijn. 

Sinds circa 1870 werd de tuinboon vervangen door een klein beeldje van keramiek of porselein (tijdens de 1e wereldoorlog tijdelijk van plastic omdat porselein te schaars was), vaak schitterend handbeschilderd, en de traditie is onverminderd populair in Frankrijk!  Veel bakkerijen verkopen de cakes met kartonnen kronen - voor de koning om te dragen. Om ervoor te zorgen dat de cakestukken willekeurig worden verdeeld, is het een traditie dat de jongste gast zich onder de tafel verstopt, waarna hij of zij mag zeggen voor wie elk stuk cake is bestemd. Vanwege etiquette en protocolregels kan de Franse president geen koning voor de dag zijn, dus de traditionele cake geserveerd in het Elysée-paleis is zonder kroon of beeldje.

Deze antieke kleine geluksbrengers werden gekoesterd en bewaard - en worden nu gezocht door verzamelaars. In Frankrijk zijn vele Fèves te koop, vaak in series in gelimiteerde oplagen waardoor ze voor verzamelaars in waarde stijgen! ​

Als je Fèves verzamelt, word je in Frankrijk een Fabophile genoemd. Fèves worden in Frankrijk door velen verzameld, en er zijn zelfs congressen voor verzamelaars. Er zijn veel soorten verzamelaars; "Completists" zijn degenen die graag hele series verzamelen. "Specialists" zijn degenen die graag op onderwerp verzamelen. In mijn collectie gaat het uiteraard om de Asterix Fèves!